Friese gemeenten op excursie naar Schiermonnikoog
Gezamenlijk gingen 12 gemeenteambtenaren die biodiversiteit op de agenda hebben, op werkbezoek bij de groencollega’s van Schiermonnikoog. Deze uitnodiging kwam van Silence of the Bees en Stichting Steenbreek. De gemeenten NO-Fryslân, Leeuwarden, Waadhoeke, Ooststellingwerf en Achtkarspelen waren hierin vertegenwoordigd. Het doel van de samenkomst was de ervaringen met het verhogen van de kwaliteit van de biodiversiteit te delen, ter lering en inspiratie.
Beide organisaties hebben als missie de biodiversiteit op verschillende wijze in het noorden van het land te verhogen. “Kennis delen is essentieel daarvoor”, aldus beide initiatiefnemers Yvonne de Beer (Silence of the Bees) en Nienke Plantinga (Stichting Steenbreek). “We zijn allemaal op onze eigen manier een wiel omtrent verhogen van de biodiversiteit aan het uitvinden, de fouten van de ander zijn lessen voor ons allemaal,” aldus Geert Draaistra van de gemeente Leeuwarden. Hij liet een project zien waar ze samen met inwoners van het dorp Warten een wandelroute door het boerenland hebben gerealiseerd door verbindingen met kleine bruggen te slaan. De route voor wandelaars loopt langs het insectennetwerk dat zich ontwikkeld heeft, blijkt na onderzoek van studenten van Van Hall Larenstein. Inmiddels heeft het netwerk zich al uitgebreid naar vijf omliggende dorpen.
“Bijen laten zien of we met biodiversiteit op de goede weg zijn!”
Tussen de ervaringsverhalen door merkt een ecologisch groenbeheerder op: “Wat is biodiversiteit eigenlijk, soms herstelt het vanzelf en moeten we gewoon niets doen.” Door te laten herstelt de natuurlijke vegetatie op een plek en kunnen soms weer dierensoorten terugkomen die op de rode lijst staan. Een voorbeeld daarvan is de ervaring van Emma Dijkgraaf bij Franeker; “Door de rietlanden 4 jaar niet te beheren zijn 8 broedsels van de zilverreiger gevonden. Inmiddels wordt beheer in kleine stappen wel weer opgepakt, maar met inachtneming van de dierensoorten.”
Een ander inspirerend voorbeeld liet Noardeast-Fryslân horen, deze gemeente is ook Bijenpacthouder en stelt zichzelf doelen ter bevordering van leefplekken voor de bijen. Een stagiair heeft afgelopen tijd een insectennetwerk onderzocht langs de grote wegen rondom Dokkum. De gemeente gaat nu haar maaibeheer afstemmen op het behoud van de habitats die op locaties ontdekt zijn. Joop Klimp merkt op: “We zijn allemaal aan het zoeken naar de ideale mix van soorten bermbeheer, het is zo zinvol om de ervaringen van elkaar te horen.” Veel deelnemers zien deze bijeenkomsten voor herhaling vatbaar.
De gastgemeente heeft ook laten zien wat de stappen naar duurzaamheid in samenwerking met partners op het eiland zijn geweest. De rondleiding door de natuurgebieden om het dorp door boswachter Jan Willem Zwart van Natuurmonumenten laat mooie successen maar ook knelpunten zien. Zo is door samenwerking met de boeren de hoeveelheid koeien al aardig teruggebracht en zijn er diverse lokale producten ontstaan. Het natuurbeheer rond de duinen is gericht op met de natuur meebewegen en ecologisch beheer door diverse grazers, en wordt bekeken wat er met groenafval kan worden gedaan om dit in de kringloop op het eiland te behouden. Jan Willem wil graag mensen met de natuur verbinden: “Eigenlijk kun je de bijen zien als graadmeter van de biodiversiteit, als zij er zijn, dan zit je goed met je acties.”
Tekst en beeld: Nienke Plantinga
