Hilversum Moestuinstad
Het is het jaar 1424. Hilversum ontvangt de zelfstandige status. Maar hoe ziet Hilversum eruit? Hoewel de economie van dit agrarische dorp op schapenwol draaide, was het een echte tuinstad. De meeste mensen hadden een moestuin om zichzelf en hun familie van voedsel te voorzien.
Dit project is genomineerd voor de Steenbreektrofee 2024, categorie Maatschappelijke initiatieven.
Wanneer je wat voedsel over had, kon je dat vast wel ruilen met één van je buren. Nu, 600 jaar later, is de moestuin terug van weggeweest. In Hilversum vind je verschillende Urban Farms en de moestuinpodcasts, -influencers en – televisieprogramma’s vliegen je om de oren. In het project Hilversum Moestuinstad creëren ze meer verbinding in Hilversum en zorgen ze voor duurzaamheid en gezond voedsel door inspiratie te halen uit het prille begin van de Hilversumse geschiedenis.
Leuk zelf groenten verbouwen, maar hoe dan?
Veel Hilversummers zouden het leuk vinden om zelf hun groenten te verbouwen maar weten niet hoe ze dat moeten aanpakken. Daarom hebben verschillende betrokken Hilversummers (Sanne Steen, Bart Koelemaij, Sanna Jonkhart, Carola van Gessel, Menno Karres, Liesbeth Hammega) een plan bedacht om al deze mensen het laatste duwtje in de rug te geven. Tijdens Hilversum Moestuinstad gaan ze samen met al deze Hilversummers de uitdaging aan om samen moestuintjes op te zetten. Het is hierbij helemaal niet nodig om een (grote) tuin te hebben, want moestuinieren kun je al op een vierkante meter.
Wanneer een deelnemer geen tuin of geschikt balkon heeft, wordt die gekoppeld aan een Hilversummer mét tuin maar zónder groene vingers of kan die aansluiten bij een van de tuinen van Urban Farming 035, zoals in het Riebeeckkwartier of in Kerkelanden. Ook kennis en ervaring met tuinieren zijn niet nodig, want ze kunnen leren van elkaar en van de moestuincoach. Op die manier kan iedereen meedoen.
Verloop van het project
Het project duurt een heel moestuinseizoen, en is begonnen in maart met een feestelijke bijeenkomst waar ongeveer zestig bezoekers op af kwamen. Deelnemers maakten kennis met elkaar, kregen informatie over het opstarten van een moestuin en maakten individuele en gezamenlijke moestuinplannen. Zo besloten ze welke gewassen ze willen telen en brachten ze in kaart wat daarbij komt kijken. Er was een zadenmarkt waarbij biologische zaden uitgedeeld werden. Want hoewel ze altijd blij zijn als mensen een stukje van hun tegeltuin ombouwen tot een moestuin, benadrukken ze het belang van biologische planten en biodiversiteit voor je moestuin.
In de daaropvolgende periode houden de deelnemers contact. Ze verzorgen diverse contactmogelijkheden, zoals een whatsapp community en een maandelijkse bijeenkomst tot oktober. In de whatsapp community, waarin momenteel meer dan honderd mensen zitten, kunnen deelnemers vragen aan elkaar stellen, tips uitwisselen, en stekjes en oogst ruilen. Omdat er ook ervaren moestuiniers en een moestuincoach in de community zitten, is het een levendige uitwisseling van kennis.
Elke maandelijkse bijeenkomst vindt plaats op een andere locatie in Hilversum, zoals wijkcentrum de Geus of Buurthuis ZO-Samen. Samen blikken ze terug op de afgelopen maand. Deelnemers kunnen ervaringen uitwisselen en stekjes en oogst ruilen of weggeven. Elke maand bespreken ze een ander thema, waarbij ze bijvoorbeeld een rondleiding krijgen of een workshop volgen. Hierbij sluiten ze aan op de thema’s van dit feestelijke jaar waarin Hilversum 600 jaar bestaat.
Flyers
Hilversum Moestuinstad draagt bij aan diverse maatschappelijke doelen
- Sociale verbinding
Door samen te werken, ervaringen uit te wisselen en nieuwe connecties te maken dragen de activiteiten bij aan sociale verbondenheid in heel Hilversum. Omdat de activiteiten breed toegankelijk zijn (zowel financieel als wat betreft locatie) brengt het verbinding in de verschillende sociale lagen in de maatschappij. Om iedereen te bereiken wordt nauw samengewerkt met de buurthuizen, want zij hebben een breed netwerk. - Gezondheid
Volwassenen en kinderen leren verse groenten beter te waarderen. Wanneer je zelf iets hebt zien groeien is het namelijk veel leuker om groenten te eten! Bovendien zorgen ze ervoor dat de catering tijdens de bijeenkomsten gezond is. - Duurzaamheid
Door zelf je groenten te verbouwen zorg je ervoor dat je voedsel een veel kleinere afstand hoeft af te leggen. Bovendien is de productie in je eigen tuin veel duurzamer dan grootschalige productie, zeker omdat er gebruik wordt gemaakt van biologische zaden. Het is op deze manier veel duurzamer om je eigen tomaten te verbouwen dan om tomaten te kopen die misschien wel in een kas zijn gekweekt of in het buitenland. - Een klimaatbestendiger Hilversum
Steeds weer zien we bij heftige regenval dat straten, tunnels en kelders onderlopen. Door een moestuin aan te leggen, wordt de regen natuurlijk afgevoerd en zelfs nog nuttig gebruikt. Bovendien krijgen de deelnemers advies over goed watergebruik in de moestuin, bijvoorbeeld door het regenwater op te vangen in een regenton. Al met al is het doel om een grote groene slag te slaan in Hilversum.
Dit jaar is het project in het kader van de 600e verjaardag van Hilversum, waardoor er een klein budget beschikbaar is. Hopelijk zet de hechte community het project voort in de volgende jaren zodat steeds meer tegeltuinen worden omgetoverd tot moestuinen in Hilversum, en wellicht zelfs daarbuiten!