Verdieping nodig om bewoners te betrekken bij vergroenen
Meer vertrouwen en toegankelijker taalgebruik zijn twee voorwaarden die tijdens een webinar werden genoemd om bewoners meer te betrekken bij het vergroenen van de leefomgeving. Bijna 80% van de deelnemers aan het webinar (voornamelijk van gemeenten) werkt in meer of mindere mate al met inwoners samen.
Het Inspiratiewebinar “bewoners betrekken bij de vergroeningsopgave”, dat op dinsdag 4 april werd gehouden, was georganiseerd door de organisaties achter het Manifest ‘Iedereen heeft recht op een groene leefomgeving’. Er was een grote belangstelling voor de eerste van een reeks inspiratiewebinars over bewonerbetrokkenheid. Uiteindelijke waren er 130 deelnemers, voornamelijk vertegenwoordigers van gemeenten verspreid over Nederland.
Centrale vraag bij het webinar was: hoe kunnen bewoners uw gemeente helpen met het behalen van groene winst? De opzet van het webinar was inspiratie delen over het betrekken van bewoners bij klimaatadaptatie en biodiversiteitopgaven. Gemiddeld 40 tot 50 procent van het gemeentelijke oppervlak is privaat bezit, dit betekent dat bewoners een belangrijke spil zijn bij het behalen van beleidsdoelen.
Mirjam Koedoot van IVN Natuureducatie gaf een introductie op de methodiek Organizing; dit is een hulpmiddel in het opstarten van een groene beweging vanuit gedeeld eigenaarschap. Daarna was het woord aan Jacomien Steennis van de gemeente Zaltbommel. Zij legde eerst een geveltuin aan en werd daarna ambtenaar. Zij deelde haar ervaringen vanuit het perspectief van bewoner en vanuit het perspectief van gemeente. Tot slot deelde Levende Tuin-trainer Anke Jongens haar motivaties en ervaringen als vrijwilliger.
Samenwerken
Na de presentaties werden vragen gesteld aan de deelnemers die daarop via de Mentimeter (via QR-code met de telefoon of via een inlogcode op de website) antwoord konden geven.
Daaruit bleek dat bijna een vijfde van de deelnemers (18 procent) structureel samenwerkt met vrijwilligers of buurtbewoners. Een derde (32 procent) werkt regelmatig samen en iets meer (39 procent) doet dit incidenteel. Twaalf procent van de deelnemers en hun organisaties aan het webinar doet dit nog helemaal niet.
Op de vraag welke drempels moeten worden weggenomen om meer in te kunnen spelen op bewonerbetrokkenheid, antwoordde ruim 10 procent dat hier vertrouwen een belangrijke rol speelt. Een iets kleiner percentage vindt dat gemeenten toegankelijk en aanspreekbaar moeten zijn en dat in het taalgebruik om mensen te betrekken bij vergroeningsactiviteiten geen groen jargon gebruikt moet worden.
Andere voorwaarden die regelmatig werden genoemd zijn continuïteit en langlopende projecten, het snel nakomen van beloften en snel handelen door gemeenten. Ook vindt een aantal deelnemers dat de bewoner centraal gezet moet worden en dat de ondersteuning op orde dient te zijn. Ook samenwerking werd als voorwaarde genoemd: samenwerking met alle betrokkenen op wijkniveau en met betrokkenen van andere beleidsterreinen zoals welzijn en woningbouwcorporaties.
Minder regels
Andere opmerkingen betreffen meer kennis op het gebied van bewonersparticipatie, ontzorgen van bewoners (faciliteren, geld en moeite), korte lijnen binnen de gemeentelijke organisatie, minder regels gebaseerd op een bepaald ‘netheidsideaal’, en inzicht in motivaties en weerstand van bewoners.
Verdieping
De deelnemers gaven tijdens het webinar aan dat zij behoefte hebben aan meer verdieping van bepaalde onderwerpen. Bijvoorbeeld hoe groen een oplossing kan bieden voor klimaatbestendigheid. Ook werd genoemd meer inzicht in gedragsverandering en het betrekken van de ‘moeilijke doelgroep’, dus mensen die niet staan te springen om te vergroenen. Verder willen zij graag goede voorbeelden, praktijkverhalen en kennisdeling van en met gemeenten die verder zijn op dit gebied.
Intern bestaat er behoefte aan verdieping op het vlak van collega’s meekrijgen in vergroeningsinitiatieven en implementatie van participatie in beleid.
Organisatie
Dit eerste inspiratiewebinar werd georganiseerd door AVVN samen natuurlijk tuinieren, IVN natuureducatie, KMTP/Groei&Bloei, KNNV, NL Greenlabel, Sociaal Tuinieren, Velt, Vogelbescherming Nederland en Stichting Steenbreek. Het is de bedoeling dat meer soortgelijke inspiratiewebinars worden gehouden.