Vergroenen van de componistenbuurt Tilburg Noord

In 2017 stond de componistenbuurt op de lijst voor groot onderhoud aan verhardingen en riolering. Ook moesten er 45 bomen worden gekapt omdat ze dood of ziek waren. In het kader van klimaatadaptatie werd deze wijk integraal aangepakt en werden kansen verkend voor vergroening, water en riolering. De Componistenbuurt is in 2022 een plek geworden met meer groen en blije bewoners en genomineerd voor de Steenbreektrofee. 

Samen doen
De gemeente Tilburg wil de bewoners graag betrekken bij het groot onderhoud van hun buurt; zij moeten er immers elke dag van genieten. In maart 2018 is een bijeenkomst georganiseerd om van bewoners te horen wat ze graag willen. De bewoners geven aan dat ze parkeren belangrijk vinden maar ook dat ze meer aandacht willen voor het groen en voor speelruimte voor kinderen. Inwoners geven ook aan dat ze graag nieuwe bomen terug willen hebben, waar de dode bomen worden gekapt. Die nieuwe bomen mogen dan wel kleiner zijn zodat ze het licht op de zonnepanelen niet ontnemen.

Voor twee straten wordt op verzoek van de bewoners een aparte brainstormsessie georganiseerd om wensen samen te voegen tot een goed ontwerp. De betegelde pleintjes moeten plaats maken voor een groen
plantsoen, aldus de bewoners. De gemeente heeft uiteindelijk het ontwerp gemaakt in samenwerking met de bewoners.

Klimaat
Er zijn veel kolken verwijderd van de trottoirs en pleintjes. De stoepen wateren nu af op het plantsoen. Het zwarte warme asfalt is vervangen door lichtgekleurde klinkers waardoor de temperatuur enkele graden daalt en het water makkelijker kan passeren. Nieuwe bomen hebben goede plantgaten gekregen waardoor ze beter bestand zijn tegen droogte.

Beschrijving oude situatie
De wijk bestaat uit voornamelijk rij-woningen, zowel huur als koop. De openbare ruimte was ingericht met veel straten en pleintjes, vol tegels. Er was veel parkeermogelijkheid in de straten en er werd hard gereden op de brede asfaltwegen. Op enkele centrale plekken lagen speelplekken (op de tegels). Er stonden wel veel bomen maar die bleken niet geschikt voor de zandige bodem of de te kleine groeiplaats, waardoor er veel bomen dood of slecht waren. De wijk had door de grote hoeveelheid verharding last van hittestress in warme zomers. Kortom: de wijk voldeed niet meer aan de wensen van deze tijd. Meer groen in de wijk zorgt voor blije inwoners. Minder hitte, minder wateroverlast, meer speelruimte en meer plezier van de buitenruimte. Mensen gaan weer graag naar buiten.

Wensen van mensen
Een bewoner deed de mantelzorg voor de overbuurvrouw. Tussen die huizen is een paadje aangelegd door het groen. Andere bewoners wilden een kruidentuin. De gemeente heeft de aanleg gedaan, bewoners zorgen nu zelf voor het onderhoud (en watergeven). Bewoners wilden ook graag speel- en verblijfsplekjes in het groen met een bank en spelaanleiding.

Zinloze verharding
In de wijk lagen veel brede trottoirs, ook op plekken waar bijna niemand loopt. Op veel plekken zijn de trottoirs versmald waardoor er meer ruimte kwam voor groen. Bij de aanleg is in eerste instantie een minimum aan paden aangelegd. De eerste paar maanden is vervolgens naar het gebruik gekeken. Op de ‘olifantenpaadjes’ die ontstonden, zijn vervolgens nog wat extra voetpaden aangelegd. De brede trottoirs langs parkeervakken zijn vervangen door een smalle ‘uitstapstrook’ en een plantvak.

Verkeer en parkeren
Het aantal parkeerplaatsen is gelijk gebleven. Door de vakken anders neer te leggen, en de wegen op sommige plekken te versmallen, is toch ruimte voor groen vrij gekomen. In een straat met verkeersoverlast is eenrichtingsverkeer ingesteld waardoor het ook rustiger en veiliger is geworden.