In STEENGOED belichten we een gemeente die stappen maakt op het gebied van vergroening, biodiversiteit en klimaatadaptatie. Een gemeente die is aangesloten bij Steenbreek en een voorbeeld en inspiratiebron kan zijn voor andere gemeenten. Deze maand: Gennep
FRANK PUBBEN
Wethouder gemeente Gennep
- Wie bent u en wat doet u?
‘Ik ben Frank Pubben, sinds 2,5 jaar wethouder en daarvoor twee raadsperioden raadslid voor ELsss, Eerlijk Lokaal, sociaal samen sterk. Wij zijn een lokale partij die zich hardmaakt voor allerhande groene zaken. Ik vind het leuk om nu als wethouder van onder meer biodiversiteit in de openbare ruimte, aan een aantal zaken rondom Steenbreek uitvoering te geven. Voor ik wethouder werd, was ik actief in het sociaal domein als gezinsvoogd.’ - Wat zijn de knelpunten in uw gemeente als het gaat om de gevolgen van klimaatverandering (wateroverlast, verstening, hittestress)? ‘Wij hebben hier de Maas en de Niers, een kleine zijrivier. Als de Maas omhooggaat krijgen we te maken met de effecten van de hoge waterstanden, zoals in 1993, 1995 en 2021. In ’93 is zelfs het centrum van Gennep geëvacueerd. Verder kennen we, net als veel andere gemeenten, een grote mate van verstening. Als ik kijk naar het centrum: dat is zo’n 20 jaar geleden opnieuw ingericht en toen zijn zo’n beetje alle bomen verdwenen. Het verhaal was toen dat we meer zicht wilden hebben op het prachtige historische stadhuis. Daar hebben we nu eigenlijk spijt van dat dat toen zo rigoureus is gebeurd. In de wat oudere wijken, zo van de jaren zeventig en tachtig, zie je nog behoorlijk wat verstening in de tuinen. Gelukkig zijn er allerlei initiatieven waarbij mensen hun tuin groener inrichten.
- Welke “groene” speerpunten zijn er in uw gemeente? ‘We hebben de ambitie om in een aantal jaren 20.000 bomen te planten in de gemeente. Dat betekent jaarlijks 2500 bomen. Toe nu toe lukt dat. In een gemeente met 17.500 inwoners is dat meer dan een boom per inwoner. In 2027 zijn we daarmee klaar, maar er zijn nu al vragen uit de raad of we daar niet mee door kunnen gaan. We hebben ook allerlei acties zoals een bomenbon die elk jaar wordt verdeeld en die bij het tuincentrum is in te wisselen tegen een boom. Dat zijn zo’n duizend bomen die geplant worden. En die tellen niet mee bij die 2500 die ik eerder noemde. Dan hebben we het ecologisch bermbeheer en zijn we bezig met een proef met het maken van bokashi (bodemverbeteraar, HB) van het maaisel van de bermen. De bokashi wordt door een plaatselijke boer gebruikt op het land om de effecten te meten. Dat gebeurt kostenneutraal: we zijn wat meer kwijt aan het maaien, maar wat minder voor de afvoer. Verder zijn we bezig met vijf groen-blauwe schoolpleinen. Ik zou dat verder door willen trekken naar een schooltuin als voedseltuin waar groente en fruit verbouwd worden en waar de kinderen een actieve rol in kunnen nemen.’
- Is “groen” onderdeel van een integrale werkwijze in uw gemeente en werkt u samen met andere partijen, zoals woningcorporaties, scholen, tuincentra of andere organisaties? ‘Het zit ingebakken in onze gemeente; we zijn een groene gemeente en we weten dat een van onze kernkwaliteiten de natuur is.
Zo zijn we bezig met de Maasheggen – die voor een deel vernietigd zijn – weer opnieuw te introduceren. Met twee woningcorporaties werken we intensief samen, bijvoorbeeld met de geveltuinen. Als we een straat openbreken voor bijvoorbeeld nieuwe riolering, dan staat groen op de wensenlijst. In het verkeersbeleid dat we niet al te lang geleden hebben aangenomen, staat dat we meer prioriteit geven aan het vergroenen. Dus op het moment dat we tot herinrichting komen, dan is de parkeerplaats niet heilig. We gaan meer groen in de straat prioriteren en dat kan ten koste gaan van parkeerplaatsen. We werken bij de vergroeningsopgave ook samen met andere partijen, zoals het IVN dat hier heel actief is.’
5. Waarom vindt uw gemeente het belangrijk om aangesloten te zijn bij Stichting Steenbreek?
‘Door de expertise die Steenbreek heeft; met acties zet je accenten waarmee je wat meer het verschil maakt. Het is ook belangrijk dat ambtenaren – die vaak met de waan van de dag te maken hebben – ondersteund worden met raad en daad, maar ook met materialen en met publicaties om die voortrekkersrol te kunnen vervullen. En het is niet te kostbaar; we hebben het gevoel dat we door ons aan te sluiten heel veel voordelen hebben.’
6. Op welke wijze probeert u de inwoners te enthousiasmeren voor vergroening?
‘Bij een reconstructie geven we bijvoorbeeld met hulp van Steenbreek uitleg waarom en hoe we dat doen. We werken samen met het IVN, onder meer met de Boomplantdag. Dat maakt dat je samen met inwoners bezig bent. Het is belangrijk dat je alles uit de kast haalt wat je eruit kunt halen. Ook zijn we aanwezig bij allerlei markten en bij de tegelwipactie staan we met een bus.’
7. Op welk resultaat van de afgelopen jaren bent u trots dat bereikt te hebben?
‘De ambitie om 20.000 bomen te planten in de gemeente Gennep. Dat komt voort uit een motie die ik heb ingediend toen ik nog raadslid was. Daar hebben we behoorlijk was discussie over gehad. Het heeft drie raadsvergaderingen geduurd voor die motie uiteindelijk is aangenomen. Nu zie ik als wethouder de resultaten van wat toen is uitgezet. Dat maakt mij wel heel trots. Maar ook de geveltuintjes waar je met een heel kleine ingreep toch een enorm effect creëert in het straatbeeld. Ten derde maken de bewonersinitiatieven me trots. Bewoners die zeggen: wij willen onze openbare ruimte anders inrichten. Dan gaan we dat als gemeente faciliteren.
8. Wat doet u zelf aan vergroening/klimaatadaptatie?
‘Onze tuin is ontzettend groen en divers. We hebben vleermuizen die faciliteren wij met vleermuizenkasten. Maar ik weet dat ze ook binnen zitten in ons huis dat 300 jaar oud is, en ik vind het ontzettend leuk om af en toe uitwerpselen te vinden. Verder hebben we een “huisegel” die wij onderhouden.’
9. Welke belangrijke (publieks)acties/evenementen staan de komende tijd op het programma?
‘De geveltuinen krijgen in de komende tijd weer aandacht. Verder de Boomplantdag .Dat is vorig jaar niet gelukt door de natte periode. Ik hoop dat ik dit jaar met de kinderen een paar bomen kan planten. Dat neem ik mij vriend Joep weer mee: een handpop in de vorm van een boom die ik laat vertellen over de bomen die ze gaan planten.’
10. Welk advies geeft u andere gemeenten?
‘Ga als wethouder gewoon wandelen met ambtenaren om elkaar in de praktijk te laten zien wat de mogelijkheden zijn voor vergroening en klimaatadaptatie. Wat zie je, welke kansen zijn er voor verbetering? Welke kwaliteiten zie je, hoe kunnen we dat verder uitnutten? Ik merk dat het mij geholpen heeft, maar ook de ambtenaren.’
Auteur: Hans Bouwman
Beeld: gemeente Gennep
