In STEENGOED belichten we een gemeente die stappen maakt op het gebied van vergroening, biodiversiteit en klimaatadaptatie. Een gemeente die is aangesloten bij Steenbreek en een voorbeeld en inspiratiebron kan zijn voor andere gemeenten. In mei: Landgraaf
Bart Smeets
Wethouder gemeente Landgraaf
- Wie bent u en wat doet u?
‘Ik ben Bart Smeets, wethouder in de gemeente Landgraaf. Ik ben onder andere verantwoordelijk voor klimaatadaptatie, watermanagement en de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte.’
- Wat zijn de knelpunten in uw gemeente als het gaat om de gevolgen van klimaatverandering (wateroverlast, verstening, hittestress)?
‘Bij hevige neerslag staan regelmatig straten en kelders onder water. We weten inmiddels vrij precies waar de probleemgebieden zijn en we werken structureel aan oplossingen. Zo hebben we bijvoorbeeld de afgelopen jaren de buurten ’t Eikske en de Dormig klimaatbestendig gemaakt. Verder merken we dat steeds meer mensen hun tuin verstenen. We willen graag laten zien dat er andere en groenere mogelijkheden zijn.’
- Welke “groene” speerpunten zijn er in uw gemeente?
‘Het klimaatadaptief maken van de openbare ruimte en het tegengaan van verstening van privé-tuinen. Daarnaast zijn we alert op de toestand van onze bossen. Hier zijn de verdroging en de hogere temperaturen van invloed.’
- Is “groen” onderdeel van een integrale werkwijze in uw gemeente en werkt u samen met andere partijen, zoals woningcorporaties, scholen, tuincentra of andere organisaties?
‘Ja, en dit speelt op meerdere gebieden. Ten eerste kijken wij bij aanpassingen in de openbare ruimte altijd of er ook klimaatadaptieve maatregelen getroffen moeten worden. Bijvoorbeeld, als een straat toch op de schop gaat om de verkeersveiligheid te verbeteren, dan kijken we ook of er wellicht op korte termijn onderhoud aan het riool moet plaatsvinden of dat er mogelijk klimaatadaptieve maatregelen in het werk kunnen worden meegenomen. Als dat het geval is, dan nemen we deze meteen in het oorspronkelijke werk mee.
We hebben daarnaast een project met de naam Greunstemit, dit kun je vertalen als “Groenjemee”. Het project is erop gericht inwoners te helpen met de vergroening van de voortuin of de openbare ruimte in de woonomgeving. We werken hierbij samen met onze woningstichting en diverse welzijnsorganisaties. We maken in overleg een ontwerp, we regelen het zwaardere grondwerk en we leveren planten. Deze planten worden op een zogenaamde festivaldag geplant. Mensen werken dan niet alleen in de eigen voortuin, maar ook in die van buurtgenoten. Daarnaast lunchen of borrelen we samen. Op deze manier willen we de sociale samenhang versterken.’
- Waarom vindt uw gemeente het belangrijk om aangesloten te zijn bij Stichting Steenbreek?
‘Steenbreek houdt ons scherp. De diverse bijeenkomsten, webinars en nieuwsbrieven zorgen voor inspiratie en kennisontwikkeling. Daarnaast zijn we blij met de ondersteuning van onze regioadviseur Séverine Louf.’
- Op welke wijze probeert u de inwoners te enthousiasmeren voor vergroening?
‘Door zelf het goede voorbeeld te geven, onder andere door bij projecten de groeninvulling hoge prioriteit te geven. Maar ook met ons project Greunstemit, dat ik al eerder noemde, waarbij we inwoners faciliteren bij de vergroening van hun voortuin. Daarnaast zijn voorlichting en bewustwording uiteraard van belang. Om dit te bereiken, organiseren we onder andere jaarlijks een duurzaamheidsfestival. Bij dit festival is ruim aandacht voor vergroening.’
- Op welk resultaat van de afgelopen jaren bent u trots dat bereikt te hebben?
‘Ik ben er trots op dat we in 2021 de Steenbreektrofee hebben gewonnen voor het project ikgroenhet. Dit is de voorloper van Greunstemit. Ikgroenhet is in Landgraaf begonnen en is uiteindelijk in regionaal verband uitgevoerd. Daarbij hebben we samengewerkt met diverse gemeenten en andere partners. Dit heeft uiteindelijk geleid tot meer dan tweehonderd vergroende voortuinen en stukken openbare ruimte.’
- Wat doet u zelf aan vergroening/klimaatadaptatie?
‘Als gemeente letten we bij de inrichting van de openbare ruimte steeds meer op het terugbrengen van de hoeveelheid verharding en op het toevoegen van bomen en ander groen. Zo werken we op dit moment aan de vergroening van ons stadscentrum. Daarbij gaan we niet alleen veel steen verwijderen en groenvakken maken, maar laten we ook de gevels van ons gemeentehuis begroeien. Zo geven we zelf het goede voorbeeld.’
- Welke belangrijke (publieks)acties/evenementen staan er de komende tijd op het programma?
‘Ook dit jaar gaan we op meerdere plekken in de gemeente Greunstemit-projecten uitvoeren. Daarbij spelen we steeds in op initiatieven en ideeën van inwoners. Daarnaast delen we dit najaar samen met Stichting Steenbreek opnieuw bloembollen uit. Dit hebben we vorig jaar voor het eerst gedaan en dat smaakte naar meer.’
- Welk advies geeft u andere gemeenten?
‘Zie klimaatadaptatie als een kans om de openbare ruimte en de privétuinen mooier en groener te maken. En zie het ook vooral als een mogelijkheid om inwoners te betrekken en de sociale samenhang te versterken. Groen verbindt!’
Auteur: Hans Bouwman
Beeld: Gemeente Landgraaf
