In STEENGOED belichten we een gemeente die stappen maakt op het gebied van vergroening, biodiversiteit en klimaatadaptatie. Een gemeente die is aangesloten bij Steenbreek en een voorbeeld en inspiratiebron kan zijn voor andere gemeenten. Deze maand: Leiderdorp
GEBKE VAN GAAL
Wethouder gemeente Leiderdorp
-
- Wie bent u en wat doet u?
‘Ik ben 50 jaar oud en sinds september 2023 ben ik wethouder voor GroenLinks-PvdA in het mooie Leiderdorp. Mijn focus ligt vooral op alles wat met de fysieke leefomgeving te maken heeft, al staat dit nooit op zichzelf en altijd in relatie tot de samenleving. Voor mijn wethouderschap was ik gedeputeerde, gemeenteraadslid en fractievoorzitter in Leiden voor GroenLinks, heb ik een aantal functies gehad in de bedrijfswereld, een restaurant met gezonde voeding en een muziekstudio. Ik heb een achtergrond in organisatieadvies en projectmanagement. In het wethouderschap komen veel zaken samen.’
- Wat zijn de knelpunten in uw gemeente als het gaat om de gevolgen van klimaatverandering (wateroverlast, verstening, hittestress)?
‘In 2019 hebben we een klimaatstresstest gedaan en helaas stonden er toen best wat wijken in het rood, vooral als het gaat om wateroverlast. Gelukkig kunnen we daar wat aan doen! We zijn bijvoorbeeld bezig met grootse wijkvernieuwingsprojecten, vooral in de jarenzestigwijken. Hierbij vervangen we niet alleen de riolering en elektriciteit, maar vergroenen we de boel ook meteen en bereiden we ons voor op de aanleg van warmte- en koudenetten. Tot 2025 pakken we zo’n tien tot veertien wijken aan. Minder stenen, meer groen!’
- Welke “groene” speerpunten zijn er in uw gemeente?
‘Een van onze grote doelen is om ons bomenbestand niet alleen te behouden, maar ook uit te breiden. We kappen wel wat bomen de komende tijd, maar er komen er net zo veel, of waar het kan meer, voor terug. Een aantal wijzigingen in ons bomenbeleidsplan liggen ook klaar voor de gemeenteraad. Ook werken we aan een biodiversiteitsplan voor 2025, en hopelijk krijgt het Milieu Educatief Centrum, het MEC, nog een flinke boost, om samen met de omgeving zoals de Houtkamp, van nog grotere betekenis te zijn voor ons dorp. Het centrum draait supergoed, en alle vrijwilligers en maatschappelijke organisaties verdienen meer zekerheid.’
- Is “groen” onderdeel van een integrale werkwijze in uw gemeente en werkt u samen met andere partijen, zoals woningcorporaties, scholen, tuincentra of andere organisaties?
‘Ja, vergroening is goed geïntegreerd in onze aanpak. We hebben een speciaal duurzaamheidsteam en een groenteam met velerlei experts, van verkeerskundigen tot boomdeskundigen, mensen met ecologische kennis en passie, en circulaire drive. Zo hebben we samen met een woningcorporatie en de buurt het gebied rond drie flats aan de Pinksterbloem flink vergroend én toegankelijker gemaakt voor jong en oud.’
- Waarom vindt uw gemeente het belangrijk om aangesloten te zijn bij Stichting Steenbreek?
‘Vergroening en klimaatadaptatie gaat voor een groot deel om bewustwording. Stichting Steenbreek is daarin een geweldige partner om dat voor elkaar te krijgen. Men heeft daar ontzettend veel kennis en zij helpen ons om dit onderwerp op de agenda te houden. Ik geloof zelf in positieve beïnvloeding en bewustwording, practice what you preach, dus ik ben bijvoorbeeld geen fan van een tegeltax.’
- Op welke wijze probeert u de inwoners te enthousiasmeren voor vergroening?
‘We doen dit op allerlei leuke manieren. Ons Milieu Educatief Centrum is echt een hotspot van enthousiasme, met workshops, informatieavonden, en zelfs een repaircafé. Daarnaast vragen we onze groenbeheerders om te delen wat ze zoal tegenkomen tijdens hun werk, bijvoorbeeld bij het Natuurmeetnet. Onze wijkvervangingsplannen laten zien wat vergroenen kan betekenen voor de wijk en wat we daar in investeren. Dit komt dan in de lokale krant. En natuurlijk hebben we ook acties als boomspiegels adopteren en het NK tegelwippen.’
- Op welk resultaat van de afgelopen jaren bent u trots dat bereikt te hebben?
‘Hoewel ik tussentijds wethouder werd en de projecten dus al liepen, ben ik toch trots op ons Milieu Educatief Centrum en de wijkvervangingsplannen. Alle lof voor de teams die dat voor elkaar hebben gekregen.’
- Wat doet u zelf aan vergroening/klimaatadaptatie?
‘Mijn tuin is een beetje wild, maar dat vind ik juist wel leuk. We hebben een grote vijgenboom die bijna onze hele voortuin overneemt. Het is een mix van eetbare planten en groen. Het mag dan wat rommelig lijken, maar ik vind het belangrijk dat mijn kinderen opgroeien met de natuur om zich heen. We hebben ook een boomspiegel geadopteerd, rijden een elektrische auto en we hebben ons huis tot bijna nul op de meter verduurzaamd, met hergebruik van materialen.’
- Welke belangrijke (publieks)acties/evenementen staan de komende tijd op het programma?
‘De Jaarmarkt van Leiderdorp in september was weer een groot succes, met aandacht voor onze natuur, regen en zon, en de omgevingsvisie. In de komende 2 maanden doen we mee aan het “Vergeten plantseizoen” met veel acties voor bewoners omtrent vergroenen.
Daarnaast doen we een groot draagvlakonderzoek voor de warmte- en koudetransitie. We staan aan de vooravond van de overgang van gas naar schone energie om huizen en gebouwen te verwarmen en te verkoelen, niet te vergeten.’
- Welk advies geeft u andere gemeenten?
‘Practice what you preach! Zorg ervoor dat vergroening en duurzaamheid voor iedereen toegankelijk is en voorkom ongelijkheid. En het mooie van vergroening? Het werkt ontzettend aanstekelijk en draagt bij aan onze gezondheid.’
Auteur: Hans Bouwman
Beeld: gemeente Leiderdorp