Bodemdierendagen 2020: Klein maar groots!
Van 25 september tot en met 7 oktober is het tijd voor een grote editie van de landelijke Bodemdierendagen. Iedereen kan meehelpen om samen te ontdekken hoe het met dat belangrijke maar onderbelichte bodemleven gaat. Je hoeft niet ver weg: het kan in de eigen tuin, het park om de hoek of op het schoolplein. Dit jaar is er bijzondere aandacht voor de grootse taken van die kleine dieren, zijn er nieuwe organisaties die de Bodemdierendagen ondersteunen en hebben we er een nieuw ‘tuintype’ bij: het voedselbos.
Herfst! Het perfecte jaargetijde om het bodemleven onder onze voeten te onderzoeken. Hoe ‘bodemdiervriendelijk’ zijn we in ons land? Welke dieren komen het meeste voor en staan straks in de Bodemdieren Top 3? De meeste bodemdieren zijn klein, maar toch belangrijk in hun daden. Zij houden de bodem gezond en dat is onmisbaar voor de natuur in steden en dorpen. Zo ruimen ze de herfstbladeren voor ons op en zetten die om in voedsel voor de planten van volgend jaar.
Wormen graven smalle tunnels – wel een paar duizend kilometer per hectare – en zorgen ervoor dat water en zuurstof de bodem in kunnen. Dat is goed voor planten, maar het helpt ook wateroverlast te voorkomen na een hoosbui. Miljoenpoten, pissebedden en ander bodemleven breken dood materiaal af en recyclen zo de voedingsstoffen. Meer feiten en records zijn verzameld op de themapagina van dit jaar: Klein maar groots!
Natuur dichtbij huis
Het afgelopen half jaar gingen steeds meer mensen de natuur in. Juist nu, met een tweede coronagolf in wording, kunnen we ook dichtbij huis de natuur verder ontdekken. Dat kan tijdens de Bodemdierendagen. Je kunt niet alleen zoeken in eigen tuin of het gemeenteplantsoen voor de deur, maar zelfs op je balkon of groene dak. Nieuw dit jaar is het voedselbos als zoekplek. Er komen steeds meer voedselbossen bij in Nederland, en wat leeft daar eigenlijk in de onverstoorde grond? Meedoen hoeft niet lang te duren: in ongeveer een half uur ben je al klaar met speuren en doorgeven van je waarneming op www.bodemdierendagen.nl. Deelnemers kunnen ervoor kiezen om alleen de tien hoofdgroepen te zoeken óf om ook nauwkeuriger te kijken naar soorten. Een zoekkaart en extra zoektips online helpen daarbij. Zo kan iedereen – met veel of weinig voorkennis – bijdragen aan het bodemdierenonderzoek en de Bodemdieren Top 3 van 2020.
Samen zoeken
Naast hele gezinnen doen ook scholen en BSO’s mee met de Bodemdierendagen. Voor basisscholen zijn bovendien online lessen over bodemdieren beschikbaar. Groepen van scholen, natuurclubs en andere organisaties kunnen een Doe-mee-pakket aanvragen. Dat maakt samen zoeken nog makkelijker.
Organisaties die bij de zoektocht naar die belangrijke bodemdieren helpen, zijn dit jaar met meer dan ooit: IVN Natuureducatie, Jaarrond Tuintelling, Naturalis, Nederlands Instituut voor Biologie, IUCN NL, Scouting Nederland, LandschappenNL, Natuur & Milieu, Vereniging voor Veldbiologie KNNV, Stichting Steenbreek, NL Greenlabel, de tuiniers van AVVN, WWF, Kenniscentrum EIS, Nederlandse Entomologische Vereniging, Waarneming.nl en Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Sinds kort zijn de Bodemdierendagen ook onderdeel van het nieuwe project Onder het Maaiveld over stimulering van een levende bodem, ondersteund door de Nationale Postcodeloterij.
De Bodemdierendagen zijn een citizen science-project met het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en het Centrum voor Bodemecologie (CSE) als hoofdorganisatoren, waaraan iedereen in Nederland kan bijdragen. Bodemdieren-experts van NIOO, Wageningen UR en Vrije Universiteit Amsterdam stelden daarvoor de zoekkaart samen. Zo komen we er samen achter met welke bodemdieren het in de dorpen en steden goed gaat en met welke minder. Voor meer informatie: www.bodemdierendagen.nl.
