Opinie: Zomer in Coronatijden

Is het u ook opgevallen dat sinds we in de Corinacrisis zitten, mooi weer hebben?  De zon maakte overuren en de opbrengst van zonnepanelen bereikte recordhoogte. Nou is het gewoon toeval hoor dat de weerkaarten ons gunstig gezind waren. Fijn was het wel! Stel je voor dat het de afgelopen weken alleen maar grijs en nat was, dan konden we niet de tuin in. Afgelopen weken ging Nederland massaal aan de slag in eigen tuin. Tuincentra draaiden goed, hoveniers hadden veel werk. Alles ziet er fris en groen uit. Maar hoe lang nog?

De regen die afgelopen winter viel, is op de meeste plaatsen alweer verdampt. De droge weersvooruitzichten en de grote vraag naar regen in het groeiseizoen baren zorgen. De droge zomers van 2018 en 2019 hebben veel schade gebracht aan de natuur. De landbouw had zwaar te leiden. Natuurlijk hebben we van de afgelopen zomers veel geleerd. We zijn in Nederland gewend om het overtollig water zo snel mogelijk af te voeren naar de rivieren en uiteindelijk naar de zee. We waren in Nederland kampioen waterafvoer, maar dat is inmiddels veranderd.  Van kampioen waterafvoer zijn we nu kampioen water vasthouden geworden. Het IJsselmeer is daar een goed voorbeeld van, daar wordt het water vastgehouden voor de droge perioden. Maar wat als we weer zo’n droge zomer krijgen? Een derde droge zomer is funest voor de natuur. Natuurlijk kunnen we nu nog niet zeggen of we een herhaling van de afgelopen twee zomers krijgen, hoewel  experimentele seizoensverwachtingen wel wijzen op een warme en gemiddeld droge zomer. Een zomer met diverse warme tot hete perioden, afgewisseld door lokale hoosbuien met veel neerslag, maar gemiddeld droog, past in het beeld van de zomers in tijden van klimaatverandering. Hoewel we de details nog niet weten hoe de zomer van 2020 er uit gaat zien, moeten we niet afwachten, maar ons voorbereiden op dit soort zomers.

Omgeving aanpassen
Wat hebben we geleerd van de afgelopen twee droge zomers en wat kunnen we met deze kennis daar de komende zomer mee doen? We moeten onze omgeving gaan aanpassen. Meer groen en minder steen. Groen is daarbij echt dé oplossing. Op grote schaal zie je al dat steen wordt vervangen door planten, maar bij veel gemeenten en tuinbezitters is nog een wereld te winnen. Niet alle pleinen en tuinen hoeven volledig betegeld te zijn. Meer groen zorgt voor waterbuffering, verkoeling, afname hittestress en toename van de soortenrijkdom. Kijk dus waar steen vervangen kan worden door groen. En we kunnen zelf in onze tuin ook water vasthouden. De regenton is daar goed een voorbeeld van, hiermee voorkomen we dat we de leidingwater nodig hebben voor de tuin. De kans dat er een sproeiverbod komt bij extreme droogte is zeker aanwezig. We kunnen dus met relatief eenvoudige maatregelen zelf heel veel doen voor een fijne woonomgeving en ons milieu zonder dat we daar nu flink de portemonnee voor moeten trekken. En nog een tip: kijk ook naar de subsidiemogelijkheden in uw gemeente.

Margot Ribberink
Ambassadeur Stichting Steenbreek
Voormalig weervrouw RTL 4