Vergroeningsproject ‘Tuin van Hart van Meerdervoort’ in Zwijndrecht

In 2022 bracht de burgemeester van Zwijndrecht een bezoek aan het wijkcentrum van Hart van Meerdervoort. Tijdens een wandeling rondom het gebouw samen met de welzijnsorganisatie Diverz viel het oog op de enorme hoeveelheid verharding rondom het gebouw. Hier kwam het idee vandaan om de locatie groener te gaan maken. Uiteindelijk is er hier 192m2 verharding weg gehaald en groen voor in de plaats gekomen.

De gemeente realiseerde zich steeds meer hoe waardevol een groene leefomgeving is. Helaas ontbreekt het vaak aan groen in stedelijke gebieden, waar de meeste mensen wonen. Vanwege klimaatverandering ervaren we steeds vaker extreme weersomstandigheden. Denk aan hevige regenval, hittegolven en langdurige droogte. Er zijn al talloze klimaatrecords verbroken, met meerdere jaren die worden uitgeroepen tot het warmste ooit gemeten. Gelukkig is er een effectieve manier om dit aan te pakken: vergroening van de buitenruimte. Door meer groen toe te voegen en minder te verharden, kan regenwater beter in de grond infiltreren en blijft de omgeving koeler tijdens hitte. En als dit groen ook nog eens divers is stimuleert dit de biodiversiteit.

Bewoners betrekken
En zo ontstond het project “De Tuin van Hart van Meerdervoort”, als antwoord op de overvloed aan onnodige verharding en de wens om te vergroenen. Zowel de gemeente als Diverz hadden een belangrijk doel voor ogen: de bewoners in de omgeving vanaf het allereerste begin betrekken bij dit project. Diverz ging bij de bewoners langs en wist velen te enthousiasmeren voor het vergroeningsproject. Gelukkig waren er al veel mensen die de waarde van groen in hun leefomgeving erkenden. Op 15 september 2022 vond de eerste bijeenkomst met bewoners plaats, waar gezamenlijk een schetsontwerp en een aantal randvoorwaarden werden bedacht:

  • Diverse beplanting ter bevordering van biodiversiteit
  • Hergebruik van verwijderde stenen
  • Een ontmoetingsplek voor de bewoners
  • Vermijden van permanent meubilair vanwege mogelijke overlast
  • Toevoeging van bomen voor schaduw

Het schetsontwerp werd verder uitgewerkt en op 13 oktober 2022 vond een tweede bewonersavond plaats. Hier werden de puntjes op de i gezet en keurden de bewoners het definitieve ontwerp goed. Het beplantingsplan werd toevertrouwd aan Verheij Integrale Groenzorg, een organisatie met ruime ervaring in en rondom Zwijndrecht die precies weet welke planten gedijen in de lokale bodem en weet hoe de biodiversiteit verbeterd kan worden.

Plantvakken
Op 21 maart begon de aannemer met het verwijderen van de verharding en het aanleggen van de plantvakken. Een week later, op 30 maart, werd er een gezamenlijke plantdag georganiseerd, waar bewoners actief deelnamen. Het uiteindelijke ontwerp bestaat uit zes plantvakken, waarvan twee een uitbreiding zijn van bestaande vakken die de gemeente gaat beheren en vier volledig nieuwe plantvakken die de bewoners gaan beheren. Tussen de plantvakken in is een stukje verharding overgebleven om een ontmoetingsplek te creëren. Bewoners wilden geen permanent meubilair op deze locatie vanwege mogelijke overlast. Diverz opperde het idee om tuinmeubels op te slaan in het gebouw van Hart van Meerdervoort die naar buiten gehaald kunnen worden wanneer er een evenement wordt gehouden.

Met het verwijderen van maar liefst 192 m² verharding en de transformatie naar groen is er een grote stap gezet naar een klimaatadaptieve omgeving. De Tuin van Hart van Meerdervoort is niet alleen een visueel aantrekkelijke toevoeging aan de buurt, maar ook een levendig symbool van gemeenschap en samenwerking. De bewoners mogen trots zijn op hun betrokkenheid bij het creëren van deze groene oase, waar ze kunnen ontspannen, samenkomen en genieten van de voordelen van een groene leefomgeving.

Groenbeheer
Het beheer van de tuin is een belangrijke factor voor het succes ervan. De vier plantvakken rondom het gebouw van Hart van Meerdervoort zijn nu in handen van de bewoners. Ze hebben een WhatsApp-groep opgericht om gezamenlijk voor de planten te zorgen. Diverz blijft ook betrokken en ondersteunt bij het bewateren van de planten en het openstellen van het gebouw tijdens gezamenlijke beheerdagen.

De Tuin van Hart van Meerdervoort is niet alleen een groene oase, maar ook een symbool van samenwerking en vooruitgang. Het project toont de kracht van gemeenschapsbetrokkenheid en de impact die we kunnen hebben wanneer we samenwerken voor een duurzamere en mooiere leefomgeving.