Duik onder het maaiveld!

Herfst! Dus is het weer tijd voor een bodemdierensafari, op zoek naar dat onmisbare leven onder onze voeten. Ook tijdens de 9e editie van de Bodemdierendagen zullen weer vele honderden mensen in het hele land als citizen scientist meezoeken: van vrijdag 22 september tot en met zondag 8 oktober. Zo komen we samen meer te weten over de gezondheid van de bodem in onze steden en dorpen. Want zonder leven onder het maaiveld kunnen we niet.

De landelijke Bodemdierendagen zijn ook dit keer georganiseerd door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), Wageningen Universiteit, de Vrije Universiteit en met de hulp van vele andere organisaties en mensen.

De Bodemdierendagen vormden een belangrijke inspiratiebron voor het project Onder het Maaiveld, en daarmee voor de productie van de succesvolle natuurfilm met diezelfde naam die dit jaar vele bezoekers trok. Een mooie aanleiding om nu samen op zoek te gaan naar meer kennis: juist in onze dorpen en steden weten we daar onvoldoende van. En om alvast in de stemming te komen, draait nu tijdens de Bodemdierendagen overal in het land de juniorversie van de film.

Gewoon in de achtertuin!
Veel mensen verwachten het niet, maar onder hun (soms strak) gemaaide gazonnetje ligt een hele wereld. Die van de bodemdieren! In de film kwam dat voor het eerst prachtig tot leven voor een groot publiek. Er zijn wel duizenden verschillende soorten kevers, spinachtigen, slakken enzovoort. Met elk hun eigen rol. En dat alleen al in Nederland. Voor een safari hoef je dan ook niet naar de tropen: duik lekker in je eigen achtertuin, het park om de hoek of de tuin op school. Wat leeft er eigenlijk onder jóuw maaiveld?

Waarnemingen belangrijk
De vernieuwde site www.bodemdierendagen.nl staat weer klaar voor alle waarnemingen. In de vorige edities zijn er meer dan 84.000 bodemdieren – ook wel ‘bodemschatjes’ om hun imago wat verdiend op te poetsen, of de Tiny Ten – geteld. Voor elke plek is het bodembiodiversiteitscijfer daarmee berekend, en landelijk de Bodemdieren Top 3. Met deze resultaten kunnen we al de conclusie trekken dat tuinen, parken en andere groene delen rijk zijn aan bodemdieren en een belangrijke rol spelen voor de stadsnatuur. Maar ook dat er op veel plekken nog van alles te ‘winnen’ valt voor het bodemleven, en dus voor de natuur en onze maatschappij.

Hoogtepunten & nieuws 2023
De bijzondere waarneming van dit jaar vindt plaats op zaterdag 23 september om 11 uur bij de Blokhuispoort in hartje Leeuwarden, samen met de cast van Benno, de nieuwe jeugdopera over bodemdieren (met reuzenslak). Samen ‘dieper graven’, letterlijk en figuurlijk.

  1. Hoe ‘bodemdiervriendelijk’ is jouw stad? Aan de tweede Bodemdieren Battle of the Cities doen mee: Zaanstad, Rotterdam, Utrecht, Leeuwarden, Ede  en Houten. Andere gemeenten kunnen zich nog aanmelden om mee te dingen naar de titel ‘Bodemdierenstad van het Jaar’… Succes!
  2. Vanaf dit jaar kunnen deelnemers ook waarnemingen inleveren van grasland (daar nemen we maaiveld heel letterlijk dus), akker en bos! En vanuit Vlaanderen.

Goed toeven
Wat verwachten de Bodemdierendagen-onderzoekers van dit nieuwe seizoen? Hoofdorganisator Gerard Korthals (WUR) heeft hoge verwachtingen: “Dit is het jaar van de bodemdieren! Niet alleen met de mooie bioscoopfilm, maar het was eindelijk weer eens niet te droog en wat koeler in de zomer. Onder het maaiveld was het dus goed toeven.” Hij tipt de slakken als mogelijke winnaars. Heeft er tenminste iemand van de zomer van 2023 genoten… VU-onderzoeker Matty Berg hoopt vooral op succes voor zijn lievelingsdieren: “Ik kijk uit naar de eerste plaats voor de pissebedden! Tip: ze zijn veel aanwezig in moestuinen.” Wormenkenner Ron de Goede van de WUR hoopt op lichtpuntjes, letterlijk: “Er bestaan regenwormen met blauw-oplichtend slijm: wie vindt de eerste lichtgevende worm?” Genoeg om naar uit te kijken!